Yozgat Düğününe Gitmediyseniz Düğüne Gittim Demeyin

Ne Yozgatlıyım ne de çok fazla düğün adeti bilirim. Sadece yakın zamanda Yozgat’ta düğüne katılma şerefine nail olmuş biriyim. Aslında bohçaların hazırlanması, kapılarının açılmaması, bıçağın kesmemesi gibi bir sürü adet diğer yerlerle benzerlik gösteriyor. Ama ya farklılıkları? Ölmeden önce -imkanınız olursa- mutlaka görmenizi gerektirecek bu düğünün farklılıkları ne dersiniz?

Ağıt yakma

Gelin dediğin kına gecesinde ağlar, ağlamadan olmaz… Zaten duygusal olan gelin de yüksek yüksek tepelerin yükseğini duysa ağlamaya hazırdır aslında. Ama Yozgat’ta durum daha duygusal… Kız tarafı gelini ağlatmak için üstün bir çaba sarf ediyor; çoğu doğaçlama olan ağıtlarla gelin ağlamadan bırakılmıyor.

Bayrak kaldırma

Çoğu yerde düğün evi belli olsun diye erkek evine bayrak asılır. Ama Yozgat’ta durum biraz farklı… Bu etkinlik bir seremoni şeklinde yapılıyor. Düğün günü öğle namazı çıkışı cemaatle birlikte damat evine gelip davullu zurnalı “bayrak kaldırma” töreni yapılıyor.

Damat evine baskın

Eğer her iki taraf da Yozgatlıysa ve kına gecesi salonda değilse kız evinde ayrı, erkek evinde ayrı eğlence yapılıyor. Kına gecesi ilk olarak damat evinin davul-zurna eşliğinde kız evine gelmesi ve kına yakıldıktan sonra geri gitmesiyle devam ediyor. Gecenin ilerleyen saatlerinde ise kız evi de kalabalık bir grupla damat evini “basıyor” Bir çeşit iade-i ziyaret aslında. Gidip bir de orda halaylar çekiliyor.

Çeşit çeşit halay

İç Anadolu Bölgesi’nde bu kadar çeşitli halay olduğuna hayret ediyor insan. Güzel yurdumun her köşesi ayrı bir kültür barındırıyor resmen. Halay deyince hep aklımıza Doğu gelirken artık Yozgat da gelmeli diye düşünüyorum. Hem de öyle tek tip değil halayları, çeşit çeşit…

Ağırlama halayı, Trakya halayı, Bitlis halayı, Gelin halayı, Kartal halayı, Sallangel  halayı, Temira halayı, Sarıkız halayı, Üçayak halayı, Jandarma halayı, Hoşbilezik, Deliloy, Şeker halayı … Var da var…

Ankara’ya yakın oluşundan galiba, bir parçada misket oynanırken diğer parça mutlaka halay oluyor. Halay bitiyor; oyun havasına devam… Oyun havası müziği ise bu senenin düğünlerinde olmazsa olmaz “Erik dalı” 🙂

Candan İnsanları

Yozgat’tan çok da iyi bahsedilmez genellikle. Sürgün yeri, bağnaz insanların olduğu, gelişmemiş bir yer olarak anılır. Ama durum hiç de öyle değil… Gelişmemiş olmasını falan geçtim de insanları hakkındaki görüşler tamamen asılsız. Gidip görmenizi tavsiye ederim.

Yolunuz Yozgat’a düşerse tanıyın tanımayın bir düğüne uğrayıverin derim. Oynamayı seven biriyseniz eğleneceğinizin %100 garantisi var. Benden söylemesi 🙂